İNOVASYON NEDİR? İNOVATİF OLMAK?

Sevgili Arkadaşım Ali DAYIOĞLU nun kaleminden '' İNOVASYON NEDİR? İNOVATİF OLMAK? ''

Bazılarımız inovasyondan habersiz, bazılarımız ise yeterli bir bilgiye sahip değil.Elbette inovasyon olmazsa olmazları belirli basamakları var.Bunlardan bahsedeceğim,ama size inovasyonun tanımını yapmayacağım.Çünkü inovasyonun tanımını belli kalıplarla anlatmak onu sınırlandırmak olur,dolayısı ile hayal gücünüzü.İlkokul öğretmeni tahtaya bir nokta koymuş ve bu nedir diye sormuş?Tertemiz tahtada sadece noktayı gören çocuklar farklı farklı şeyler söylemiş.Bu denizdeki bir balık,uzayda bir gemi,sokakta bir kedi.Çocuklara noktanın tanımını öğrettikten sonra tekrar sorduğunda hepsi bir ağızdan nokta diye cevaplamış.

                İnovasyon günümüz ihtiyaçlarına cevap vermek için gereklidir.Ticari olsun veya olmasın farklı bir şey üretmek yada var olan ürünleri farklı ve orijinal bir şekilde geliştirmeli.Sıvı yapıştırıcıların kullanımın zor olduğunu gören ve buna alternatif geliştirmek isteyen Henkel,ruj aplikatörlerinin kullanım rahatlığını fark edince pritt yapıştırıcı geliştirdi.Kerem Güvenç bitirme projesi olan deniz taksi fikrini Alphan Manas ile paylaştı.Bu fikri geliştirdiler ve uyguladılar.Boğazdan karşıya geçmek büyük bir sorunken buna alternatif bir yol geliştirdiler ve deniz taksi oluşturuldu.Şuan talep fazlasına yetişemiyorlar.Yıllardır böyle bir sorun varken herkesten farklı düşünerek,farklı görerek bunu fırsata dönüştürdüler.Elimizde ne varsa onu kullanmak istiyoruz.Deniz taksi ortaya çıkmadan önce çoğu kişi bu problem için araç sayısını azaltalım ,yeni yol yapalım yapalım,köprü inşa edelim diye bilirdi.Neden deniz taksi kimsenin aklına gelmedi?

                Ürün inovasyonu için tüketici gibi düşünmeli ve ihtiyaçlara yanıt vermeli.Sumak Giyim buna iyi bir örnek.Daha önceden büyük beden bayanların bulabildikleri giysiler basit şık olmayan giysilerdi.Bunu fark ettiklerinde sadece büyük bedenler giysiler için yılda 4 koleksiyon tasarlamaya başlamışlar.

                Beklenmeyen gelişmeler ve talepler doğrultusunda da inovasyon yapılabilir.Yahoo 1994 yılında iki doktora öğrencisinin bilimsel makalelere ve hobilerine link vermek için yaptıkları basit bir web sitesiydi.O dönemde web arama motorları olmadığından bu site çok ilgi görmüş ve onlarda bu talep doğrultusunda kategorize edilmiş şimdiki yahoo yu tasarlamışlar.Ekşi sözlük sitesinin kurucusu Sedat Kapanoğlu eksi sözlüğü bir web sitesinin eğlence amaçlı alt başlığı olarak tasarlamıştı.Gösterilen ilgi neticesinde ekşi sözlüğü bu yönde geliştirdi ,şuanda binlerce web kullanıcısına ev sahipliği yapıyor.

                İnovasyon tek seferlik değildir.Bir inovasyon yapalım devamına gerek yok demek yanlış.Bunun için en iyi örnek Apple Computer CEO,Steve Jobs.İpod üretildikten sonra piyasada taklitleri ortaya çıktı.Bu süre boyunca Steve Jobs iphone tasarladı.Şuan teknoloji dünyasında iphone taklitlerinin de satıldığını görüyoruz.O taklitlerin yanında Apple yeni ürünü ipad var.Apple sürekli inovasyon yapıyor,ürettikleri ürünlerin benzerleri çıktığında onlar yeni bir ürün ile karşımızda.

                İnovatif bir ürün aynı zamanda basit olmalı.İphone ve ipad leri örnek gösterebiliriz.Kullanabilmek için karmaşık kombinasyonlara ihtiyaç yok.Tek bir hareketimizle aktif hale getirebiliyoruz.Tüketici aynı zamanda basit ve hemen erişilebilir ürünlerle ilgileniyor.

                Nanoteknoloji keşfedilmeyi bekleyen ayrı bir dünya.nanoteknolojinin aktif olarak kullanılması sonucunda bunu inovasyon haline getirenler de var.Kırılmayan dayanıklı camlar,yalıtım malzemeleri,bozulmayan gıdalar..Ayrıca kumaşlarda nanoteknolojinin kullanıldığını biliyoruz,şuan için pek yaygın olmasa da leke tutmayan oturma takımları gerçekten ilgi çekiyor.

                İnovasyon önemlidir,peki sadece kişisel getirisi mi vardır?Ulusal olan inovasyon örnekleri de var. Finlandiya da 2004 yılındaki kişi başı milli gelir 1985 yılındakinin neredeyse 3 katı.Hemde 1990 krizinden sonra.kriz geçtikten hemen sonra ulusal eğitim ve araştırma programı başlatıldı.Üniversiteler ve şirketler arası bağlar kuruldu.Böylece tarım ve ormancılığa dayanan ekonomi yerini hızla sanayiye bıraktı.Bilişim teknolojileri sektörü ve arge faaliyetleri ile ekonomideki bu başarıyı sürekli ve arttırılabilir hale getirdi.

                İnovasyon illaki çok ciddi bir alanda olmak zorunda değil.Kavun kesmek zahmetli bir iştir,tekrar tekrar parçalara ayırmak gerekir,resimde gördüğünüz kavun dilimleyici bu ihtiyaca yönelik yapılmış.Aynı şekilde mısır soyucu ve mısır tutucu da çok büyük ticari amacı olmayan ürünler.Ama sorunlara çözüm üretiyor.Bir fikriniz varsa ve bunu çevrenizdeki arkadaşlarınızla paylaştığınızda çok iyi tepkiler alamayabilirsiniz,bu sizi yıldırmamalı.Bir arkadaşınız size kavun dilimleyicisi yapmayı planladığını söyleseydi tepkiniz ne olurdu?Bu yüzden herkesten olumlu yanıt almayı beklemeyin.Bir seminerde öğrendiğim ve çok beğendiğim bir söz var “Kitap yazmak istiyorsanız nasıl yazılır,nerelere gidilir ile vakit kaybetmeyin yazmak istiyorsanız yazmaya başlayın”

                Mevcut bir ürünü farklı kullanım alanlarına uygulayarak da inovasyon yapabilirsiniz.Herkesten farklı görebilmek ve tüketicinin ihtiyaçlarını karşılamak burada da karşımıza çıkıyor.1970 li yıllarda fotokopi makinesi üreticisi Xerox ABD deki sektörün %93 ünü kontrol ediyordu.Ama Xerox’un fotokopi makineleri yüksek fiyatlıydı ve büyük ofisler için tasarlanmıştı.Bu yüzden küçük ofisler için fazlasıyla büyük bir yatırımdı.Bu fark eden Canon ise sayıca fazla olan küçük ofisler için kullanışlı ve ekonomik fotokopi makineleri tasarlamış,satmaya başlamış.Önceden %93 olan oran bu girişimin sonucunda kıyasıya rekabete dönüşmüş.

                Sn.Taylan Demirkaya’nın bir seminerine katılmıştım.Bizden kahvaltıya başlamadan önce 6 imkansız şey düşünmemizi istemişti.Ve devamında  100 yıl önce neler imkansızdı diye sormuştu.Uçmak,görüntülü konuşma,başka gezene inebilme,8000 şarkı alabilen mp3 çalar..Bunlar 100 yıl öncesinin imkansızlarıydı.Şimdi mümkün,hatta fazlası var.Peki ya bugünün imkansızları?İleride yapılamaz mı?Aslında bu bizlere bağlı.

                İnovasyon aniden mi ortaya çıkar,yoksa belirli bir bilgi birikimi gerektirir mi?İstisnalar dışında kesinlikle bir bilgi birikimi gerekir.Profesyonel anlamda T tipi denen bir şey var aslında.”Derinlemesine uzmanlık,geniş bakış açısı”     Tatkap  lastik sektöründe faaliyet gösteren 20 yıllık bir kuruluş.2007 yılının sonunda lojistik şirketlerinin ,filoları için artık lastik satın alamayacak duruma geldiklerini gördü ve buna alternatif aradı.Lastik kiralama dönemini başlattı.Araçlardan kilometre başına belli ücret almaya başladılar.Lastik maliyetleri %30-35 azaldı ve şirket her yıl yaklaşık %40 büyüyor.Krizden dolayı lastik satamadıklarında çözüm yolu aradılar,pes etmediler.Bir patron iki ayakkabı satıcısını Afrika’ya göndermiş ve mevcut durumu araştırmalarını istemiş.Birinci satıcı patronunu aramış,”Burada hiç kimse ayakkabı kullanmıyor,hiç iş yapamayız” İkinci satıcı ise şöyle demiş”Patron burada kimse ayakkabı kullanmıyor,müthiş bir pazar var burada,hemen bana ayakkabı gönderin.”

                Farklılaşmak diyoruz,farklı görebilmek,sorunları fırsata dönüştürebilmek..?İnovasyon yapabilmek?Bunları herkes yapabilir,herkes bu kapıyı açabilir.kapıyı aralamak için bazı şeyler yapabiliriz aslında.Fikirler değerlidir ve korunmalıdır,yakınlarımızda bir not defteri olmalı.Aklımıza gelenleri not almalıyız.Daha sonra üzerinde düşünebiliriz,geliştirebilir kullanabiliriz.Kağıda şekil çizip somutlaştırabiliriz ama üzerinde sadece düşünüp es geçtiğimiz bilgileri ertesi gün unutabiliriz.

                Emsaz da Sn Jale Akyel’in bir sözü gerçekten çok değerliydi. “İşin küçük yada büyük olması önemli değil,yapmak önemli”   Küçük yada büyük diye ayırt etmemeliyiz,bunun faydasını ileride göreceğiz.

                Artık öyle bir zamandayız ki işverenler,çalışan alırken bir çok alternatife sahip.İşi yapıyor olmak yada en iyisi olmak kadar artık farklı olabilmek de önemli.Kendimizi geliştirmeliyiz ve farklı olmalıyız.Bir ekibin parçası olabilmek,tüketicinin ihtiyaçlarına cevap verebilmek,inovasyon yapabilmek..

Kaynaklar:

http://www.inovasyondunyasi.com/

http://gelisenbeyin.net/forum/forum_posts.asp?TID=3967

http://ekonomiturk.blogspot.com/2010/03/inovasyon-nedir-inovasyon-ne-demek.html

http://caglayanarkan.spaces.live.com/blog/cns!9023B698D18935C8!2468.entry

http://tantalosmaket.blogspot.com/2009/02/turkiye-ve-dunyadan-inovasyon-ornekleri.html

http://taylandemirkaya.net/

Capital Strategy&Innovation Ekim 2010

Sn. Taylan Demirkaya

Sn.Ahmet Koçer

Sn.Ali Özgenç

Sn.Jale Akyel

Sn.Soner Çaşur

Sevgili Arkadaşım Ali ye emek verdiği bu güzel yazı için teşekkür ederim çok başarılı bir çalışma olmuş.